احتمالا افرادی که به دنبال استفاده از تزیینات خودروی خود هستند این سوال پیش می آید که آیا استفاده از چراغ پلیس ماشین یا ال ای دی (LED) پلیسی و چراغ های گردان پلیس منع قانونی دارد؟قانون درباره استفاده از چراغ های پلیسی در خودرو و ماشین چه می گوید؟ در سال های اخیر این موضوع حواشی زیادی در پلیس راهنمایی و رانندگی (راهور) داشته و به همین دلیل، در این مقاله از ایمن نور به آن می پردازیم.
نظر قانون اساسی درباره استفاده از چراغ پلیسی ماشین
با عنایت به ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، آیا استفاده از چراغهای ال ای دی در خودروهای شخصی مشمول ماده یادشده و واجد عنوان مجرمانه میباشد یا صرفاً تخلف رانندگی است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه
موضوع ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵، استفاده از «لباسهای رسمی مأموران و نشان و مدال و دیگر امتیازات دولتی» است که جواز استفاده شخص از این موارد منوط به دارا بودن سمت دولتی و طی مدارج لازم برای تحصیل این اختیارات است و نصب چراغهای گردان هشدار دهنده پلیس یا چراغهای ال ای دی بر خودروی شخصی مشمول این ماده قانونی نمیشود.
همچنین، با توجه به خروج این رفتار از شمول قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیر مجاز مصوب ۱۳۹۰ و مستند به ماده ۲ قانون مجازات اسلامی که بیانکننده اصل قانونی بودن جرم است و اصل سی و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، چنین اقدامی واجد وصف مجرمانه نیست.
منع استفاده از چراغ های گردان پلیسی
به استناد بند ۱۰۰ ماده ۱ و ماده ۶۰ آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب ۱۳۸۴، چراغ گردان عبارت است از چراغی با طراحی خاص که نور آن برای جلب توجه به حالت چرخشی یا چشمک زن منعکس می شود و به دو حالت تک یا چند فانوس ثابت یا سیار بکار برده شود و چراغ گردانهای با فن آوری نوین نیز مشمول تعریف فوق می گردند. چراغ گردان ها دو مدل هستند: چراغ گردان تک فانوس سیار که با یک فانوس که درزمان ماموریت روی سقف وسیله نقلیه نصب و پس از پایان ماموریت از محل نصب آن برداشته می شود وچراغ گردان ثابت که با یک یاچند فانوس که روی سقف وسیله نقلیه به صورت ثابت به نحوی نصب می شود که از عرض وسیله نقلیه بیرون نباشد.
چه کسانی مجاز به استفاده از چراغ گردان هستند؟
طبق قانون استفاده از چراغ های پلیسی خودرو، ارگان های خدماتی از رنگ نور های زیر می توانند استفاده کنند:
۱- وسایل نقلیه انتظامی: وسایل نقلیه ای که درانجام ماموریت های نیروی انتظامی اعم از ترافیکی ، انتظامی ،امنیتی و عملیات ویژه مورد استفاده قرار می گیرند.
۲- وسایل نقلیه امدادی: وسیله ویژه خدمات پزشکی ، آتش نشانی و امداد اضطراری آب ، برق و گاز که به وسیله راهنمایی و رانندگی تعیین و با مشخصات و علایم ویژه مشخص می شوند.
۳- وسایل نقلیه خدماتی ویژه : وسایل نقلیه موتوری که ویژه انجام امور خدماتی مانند نظافت معابر و اماکن عمومی، برفروبی ، خطکشی معابر می باشند.
رنگهای مجاز برای استفاده از چراغ گردان وسایل نقلیه انتظامی، امدادی و خدماتی ویژه به شرح ذیل باشد:
الف- وسایل نقلیه انتظامی : قرمز ، آبی یا ترکیبی از قرمز و آبی وسایر رنگها.
ب- وسایل نقلیه امدادی : قرمز، زرد و یا ترکیبی از قرمز و زرد می باشد.
ج- خودروهای خدماتی ویژه : رنگ زرد می باشد.
وسایل نقلیه انتظامی و امدادی هنگامی که برا ی انجام مأموریت در حرکتند در صورت به کاربردن چراغ گردان ویژه اعلام خطر یا آژیر ، تا حدودی که موجب بروز تصادف نشود، مجاز به انجام اعمال زیر می باشند : الف – توقف در محل ممنوعه. ب – تجاوز از سرعت مجاز و سبقت از سمت راست وسیله نقلیه دیگر . پ – عبور از طرف چپ راه و همچنین دور زدن در نقاط ممنوعه . ت – گذشتن از چراغ قرمز یا رعایت نکردن علایم دیگر ایست ، مشروط به این که از سرعت وسیله نقلیه در این گونه محل ها تا حداقل امکان کاسته شود . ث – عبور از خطوط ویژه با هماهنگی عوامل پلیس. شرایط و چگونگی صدور مجوز استفاده از چراغ گردان و آژیر
ماده ۹- صدور مجوز استفاده از چراغ گردان و آژیر برای کلیه وسایل نقلیه امدادی و خدماتی ویژه وتعیین نوع چراغ و آژیر ( ثابت و سیار و رنگ) و مدت اعتبار آن برعهده پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا خواهد بود. تبصره- وسایل نقلیه ای که در بدو شماره گذاری کاربری آنها با تعاریف این دستور العمل مطابقت دارند مکلفند ضوابط چراغ گردان و آژیر را نیز رعایت نمایند. /اخبار خودرو
نظر پلیس راهور درباره چراغ های پلیسی ماشین
درحالی که محدودیت قانون اساسی فقط شامل چراغ های خودرو پلیسی گردان می شود و چراغ های LED ثابت را شامل نمی شود، پلیس راهور نظر دیگری دارد. سردار محمدرضا مهماندار رییس پلیس راهور وقت تهران بزرگ در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی از رانندگان خودرو ها از ال ای دی های پلیسی رنگی در جلوی خودروهایشان استفاده می کنند تا بتوانند از خطوط ویژه حرکت کنند، آیا پلیس راهور برنامه ای برای کنترل این خودروها دارد اظهار کرد:
«چراغ های ال ای دی هایی که در جلوی شیشه خودروها نصب می شود باید با مجوز باشد و اینگونه نیست که هر فردی بخواهد به صلاح دید و جایگاهی که دارد از این چراغ ها استفاده کند.»
وی افزود: «مامورین راهنمایی و رانندگی در داخل خطوط ویژه به صورت مستمر خودروهایی که از این چراغ ها استفاده می کنند را رصد می کنند و اگر خودرویی از نظر آنها مشکوک به استفاده غیرمجاز از چراغ های ال ای دی گردان باشد، دستور توقیف خودرو مذکور در دستور کار قرار گرفته و مدارک خودرو و راننده کنترل می شود.»
رئیس پلیس راهور تهران بزرگ با اشاره به طرح های این پلیس برای رصد بیشتر خطوط ویژه گفت: «این کنترل ها به تازگی آنقدر زیاد شده است که افرادی هم که مجوز دارند به این توقیف خودرو ها و معطلی ها و اتلاف وقت ها شاکی شدند و شکایت می کنند که پلیس وقت ما را می گیرد و اگر از قسمت عادی خیابان عبور کرده بودیم زودتر به مقصد می رسیدیم.» / دیجیاتو
البته از گفته های سردار مهماندار میتوان متوجه شد مشکل اصلی، عبور از خطوط اضطراری است که برخی خودرو ها انجام می دهند و این گفته درباره چراغ های رنگ های دیگر صدق نمی کند، یا در شرایط خطر، مانند پنچر شدن خودرو در جاده یا تمام شدن سوخت ماشین، استفاده از این چراغ ها نه تنها منعی ندارد، بلکه بسیار حائز اهمیت است. شما هم اکنون می توانید چراغ هشداری ایمنی خودرویی اسپارک لایت را بدون منع قانونی از وبسایت ایمن نور خریداری کنید: (بر روی تصویر کلیک کنید)