کاربرد و ویژگی های لباس کار شبرنگی

برخی از لباس‌های کار برای اینکه نیاز به ایمنی بالاتری دارند لازم است که برای محافظت بیشتر از افراد از لباس‌های شبرنگ استفاده شود؛ لباس آتش ‌نشانی و یا کارکنان نیروی شهرداری از این دست مشاغل هستند که نیاز به لباس‌های محافظتی ویژه‌ای دارند. همچنین برای شرایط جوی سخت و دشوار نیز از لباس‌های مخصوص استفاده می‌شود. در واقع ارائه نمودن فاکتورهای ایمنی تنها مختص افرادی که در محیط‌های پرخطر و کارهای سخت انجام می‌دهند معطوف نمی‌شود. افراد می‌بایستی اطمینان حاصل کنند که برای انجام دادن کارهای معمولی نیاز به پوشیدن لباس‌های مناسب دارند.

لباس‌های شبرنگ مهم‌ترین و بخش جدایی‌ناپذیر از این دست از کسب ‌و کارها می‌باشد. مهم‌ترین ویژگی لباس‌ کار شبرنگ درخشندگی این نوع لباس‌ها در شب است که موجب شده است تا افراد که آن‌ها را می‌پوشند را بتوان در تاریکی شب به راحتی رویت کرد. طراحی لباس‌های شبرنگ بر این اساس طراحی شده است که برخی از رنگ‌ها به راحتی در نور بازتاب شوند. هنگامی که نور خودرو در حال عبور به این لباس‌ها برخورد می‌نماید به راحتی نور را از خود منعکس می‌کند و به راننده خودرو هشدار می‌دهد که مراقب باشد فردی که در کنار خیابان است.

ظهور و پیدایش لباس‌های شبرنگ

استفاده از لباس‌های شبرنگ نخستین بار در سال 1964 در راه آهن بریتانیا مورد استفاده قرار گرفت. در واقع از این نوع کاپشن‌ها سال‌های متمادی در سایر مشاغل دیگر هم مورد استفاده قرار گرفت. از راهوران قطار درباره استفاده نمودن از این نوع کاپشن‌ها نظرخواهی شد. در سال 1965 بعد از چند دوره آزمایشی این نوع لباس‌ها برای مهندسان و دیگر کارگرانی که در خطوط قطار برقی مشغول فعالیت بودند مورد استقبال قرار گرفت. همچنین به تدریج استفاده از جلیقه های شبرنگی برای پاکبان های شهرداری ها اجباری شد.

نمونه اولی که طراحی شده نخستین بار شبیه یک جلیقه بودن که برای شرایط آب و هوایی عادی و نیم عادی مورد استفاده قرار می‌گرفت. از آن به بعد با توجه به ویژگی‌های این نوع لباس‌ها با توجه به پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای که شد اکنون اقدامات و تاثیرات بسیاری بر روی ظاهر همچنین نوع عملکرد و ایمنی آن دارد . از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد لباس‌های شبرنگ قابلیت ضد آب و ضد حریق بودن آن است که بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

افزایش استقبال از لباس‌های شبرنگ

بیشتر کارشناسان در حوزه لباس‌های ایمنی که از پارچه‌های شبرنگ استفاده می‌کنند به صورت میانگین هر سال 6 درصد رشد و پیشرفت را تجربه می‌نمایند. بعضی از کسب‌وکارهایی که به طور تخصصی در این حیطه مشغول کار هستند به صورت سالانه 30 درصد رشد می‌کرده‌اند. تعدادی از کشورها همچون انگلستان، گزارش داده‌اند که با فروش لباس‌های شبرنگ در سال 3009 تقریباً نزدیک به 22 درصد رشد و در سال 2010 نیز 26 درصد رشد داشته است.

یکی از تحقیقات و بررسی‌های صورت گرفته شده در کشور نیوزیلند نشان داده شده است که اگر موتورسواران از لباس‌های شبرنگ استفاده کنند نزدیک به 33 درصد از تلفات در حین تصادفات کاسته خواهد شد؛ اما متاسفانه تعداد موتورسوارانی که از لباس‌های شبرنگ استفاده می‌کنند بسیار اندک است بنابراین باعث می‌شود که آن‌ها دچار خطر و تصادف شوند. این گونه خطرات دوچرخه‌سواران را نیز تهدید می‌کند؛ اما با این تفاوت که آن‌ها سرعت پایین‌تری نسبت به موتورسواران دارند و از پوشش محافظ کمتری نیز نسبت به آن‌ها برخوردار هستند.

بر اساس مطالعات و بررسی‌های انجام شده توسط پژوهشگران انگلستانی در سال 2009 حدوداً کلیه دوچرخه‌سواران و موتورسواران معتقد هستند که لباس‌های شبرنگ باعث افزایش دید آن‌ها در ظلمات شب می‌شود. تقریباً می‌توان گفت که تمامی رانندگان بر این نظر موافق بودند که دوچرخه‌سواران باید در مکان‌های کم نور حتما از لباس‌های شبرنگ استفاده کنند تا سایر وسایل نقلیه بتوانند آن‌ها را به خوبی شناسایی کنند و درصد تصادفات را به حداقل برسانند.

عملکرد جلیقه شبرنگ چیست؟

اگر در یک محیط صنعتی کار می کنید، به احتمال زیاد به نحوه عملکرد لباس ایمنی شبرنگ دار خود فکر نمی کنید. این جلیقه شبرنگ سالانه از صدمات هزاران کارگر جلوگیری می کند، بنابراین درک اینکه چرا اینقدر موثر هستند ضروری است. لباس های ایمنی شبرنگ دار چندین ویژگی مهم دارند که عملکرد آنها را تضمین نموده است.

1. مواد بازتابنده:

قابل توجه‌ترین جنبه لباس‌های hi-vis که باعث درخشش آن می‌شود، گنجاندن مواد بازتابنده است. پارچه‌های بازتابنده که معمولاً به عنوان نوارهای بازتابی شناخته می‌شوند، نور را به منبع خود باز می‌گردانند. این کار را به لطف مهره های شیشه ای کوچک و گاهی اوقات آلومینیوم انجام می دهد. مثل این است که روی پیراهن خود یک آینه دارید! این نوع لباس برای ساخت و ساز در کنار جاده بسیار موثر است، زیرا رانندگان دید مستقیمی از پوشنده دارند. به علاوه، پارچه‌های شبرنگ دار همچنان در شرایط آب و هوایی ابری و بارانی می‌درخشند، زیرا دانه‌های شیشه‌ای فوق‌العاده به نور حساس هستند.

2. مکمل های فلورسنت:

لباس ایمنی شبرنگ دار فقط با پارچه های بازتابنده تولید نمی شوند. بیشتر مواد مورد استفاده در لباس های ایمنی فلورسنت است! پارچه نارنجی، زردو سبز بازتابنده حاوی رنگدانه های خاصی است که می تواند نورهای فرابنفش را که برای چشم انسان نامرئی است جذب کند. سپس همان رنگدانه ها اشعه ماوراء بنفش را منتشر می کنند اما با دید بیشتر.

اما پارچه های فلورسنت در طول روز روشن هستند. به همین دلیل است که هر دو ماده در کنار هم برای ایجاد یک لباس همیشه قابل مشاهده استفاده می شوند.

3. علائم ایمنی:

قابل رویت بودن فقط به معنای روشن بودن نیست. علامت های ایمنی به دیگران کمک می کند تا بدانند شما به کدام سمت می روید. قسمت جلویی بیشتر لباس‌های شبرنگ دار دارای دو خط عمودی از شانه‌ها تا کمر است. پشت تقریبا همیشه یک شکل “X” را از شانه ها تا کمر نشان می دهد. به این ترتیب، همه افراد در سایت می توانند بدانند که افراد در کجا هستند و به کدام سمت روبرو هستند.

این کاربرد لباس و جلیقه شبرنگ برای هر کارگر صنعتی که در فضاهای عمومی که اتومبیل یا قطار در آن حضور دارد، بسیار مهم است. برخی از لباس‌های ایمنی، مانند لباس‌های کلاس 3، دارای نوارهای حلقه‌ای در سراسر بازوها و پاها هستند تا دید بیشتری داشته باشند.

اهمیت لباس و جلیقه شبرنگ

کاربرد لباس و جلیقه شبرنگ موارد متعددی دارد. آیا اگر لباس سبک وزنی وجود داشته باشد که بتواند جان شما را نجات دهد و امنیت کلی شما را در محیط کم نور و یا تاریک حفظ کند، شگفت انگیز نیست؟

لباس شبرنگ یک لباس بسیار مفید و بالقوه نجات دهنده است که مقرون به صرفه، سبک وزن، راحت و قابل استفاده در شرایط مختلف است. اگر در حال انجام هر نوع شغلی هستید و احتمال وقوع حادثه وجود دارد، یکی از مهم ترین لباس هایی که باید از آن استفاده کنید جلیقه ایمنی است.

هدف از جلیقه های ایمنی این است که به پوشنده اجازه دیده شدن و هشدار دادن به همه حضور یک فرد، به ویژه در شرایط دید کم است. جلیقه ایمنی از مواد شبرنگ دار ساخته شده است و معمولاً در رنگ های روشن عرضه می شود. عملکرد جلیقه های ایمنی که بیشتر توسط پرچم داران جاده، خدمه ساختمانی و پرسنل اورژانس پوشیده می شود این است که به مردم هشدار می دهند که انسان دیگری در میدان دید آنها حضور دارد.

جلیقه ایمنی را می توان و باید در موقعیت های روز یا شب پوشید و ابزار ایمنی لازم برای بسیاری از صنایع و اهداف مختلف است. لباس کار شبرنگ را می توان از انواع مختلفی از مواد طراحی کرد و معمولاً از جنس پلی پنبه یا پلی استر است.

جلیقه ایمنی شبرنگ دار ساختمانی با ارتقای دید، نقش بسیار مهمی در ایمن نگه داشتن کارگران دارد. یکی دیگر از عملکردهای جلیقه ایمنی این است که افرادی که در مناطق پرترافیک کار می کنند توسط رانندگان دیده شوند.

مزایای کاربرد لباس و جلیقه شبرنگ

لباس شبرنگ (HVSA) در صورت کار با نور کم و دید ضعیف مورد نیاز است، به خصوص اگر در اطراف وسایل نقلیه در حال حرکت (ماشین‌ها، کامیون‌ها لیفتراک، بیل‌گرد، و غیره) کار کنید. لباس ایمنی شبرنگ دار به شما این امکان را می دهد که رانندگان آن وسایل نقلیه از دورتر شما را ببینند تا بتوانند واکنش مناسبی بدهند که ایمنی شما را در محل کار افزایش می دهد. چشم انسان به اجسام بزرگ، متضاد، روشن یا متحرک بهترین واکنش را نشان می دهد. دید کارگر با تضاد رنگ بالا بین لباس و محیط کاری که در مقابل آن دیده می شود، افزایش می یابد.

استانداردهای بین المللی لباس کار شبرنگ

در آگوست سال 2009, اداره ایمنی و بهداشت کار آمریکا (OHSA) به صورت مشخص اعلام کرد که در کدام محیط‌های کاری, کارگران و مهندسین باید لباس کارهایی بپوشند که کاملا قابل تشخصی و تمایز باشد. لباس کارهایی که ما در ایران اصطلاحا به آن‌ها لباس کارهای شبرنگ می‌گوییم.

افراد مشغول در فعالیت های زیر مجموعه ترافیک جاده‌ای و ساخت ساز, نمونه ای از مشاغلی هستند که  با خطراتی آَشکار در محدوده محیط کاری‌شان روبه‌رو هستند. استاندارهای تدوین شده توسط اداره ایمنی و بهداشت آمریکا, از افراد حاضر در چنین مشاغلی میخواهد در دو موقعیت مشخص از لباس کار‌هایی استفاده کنند که دارای بالاترین میزان قابلیت شناسایی است ؛ 1- هنگامی که به عنوان علامت دهنده( افرادی که سر جاده ها و معمولا با یک پرچم و یا نشان به خودروهای در حال عبور علامت می‌دهند و هدفشان آگاه نمودن خوردها به منظور اطلاع از در جریان بودن یک پروژه عمرانی در ادامه جاده است.) 2 –  هنگامی که کارگران در  حین انجام عملیات حفاری, در مواجهه با وسائل حمل و نقل عمومی قرار می‌گیرند.  همچنین سایر کارگران حاضر در عملیات‌های عمرانی که در معرض مواجهه با خطرات ناشی از  اصابت توسط ماشین آلات کارگاهی قرار دارند, نیز لازم است از لباس‌ کارهای شبرنگ استفاده نمایند.

اداره ایمنی و بهداشت کار و سازمان مدیریت بزرگراه‌های آمریکا, استانداردی را تحت عنوان استاندارد شماره 107 (ANSI/ISEA) به منظور اطمینان از  عملکرد مناسب لباس کار با قابلیت دید بالا در موقعیت های کاری مذکور معرفی کرده‌اند.  در ادامه به منظور آگاهی شما همراهان گرامی مجموعه بن بیگی این استانداردها را به صورت خلاصه معرفی خواهیم کرد.

استاندارد ANSI/ISEA 107-2015 : استاندارد ملی آمریکا برای لباس کارها و ابزارهای ایمنی دید در شب

این استاندارد که در سال 2016 مورد تصویب قرار گرفت, دو استاندارد قبلی شامل استانداردهای ANSI/ISEA107-2010 و استاندارد ANSI/ISEA 207-2011 را در استاندارد جدید تجمیع کرد.  در واقع استاندارد ANSI/ISEA 107-2010 , شامل ملزومات و مشخصه های لازم لباس کار دید در شب  برای ایمنی کارگرانی که در بخش های غیر عمومی مشغول کار هستند را شامل می‌شود. استاندارد ANSI/ISEA207-2011 نیز مختص به ایمنی کارگران مشغول به کار در بخش عمومی (بزرگراه, جاده و …) است.  با اینکه این دو استاندارد قبلی از منظر محتوایی بسیار مشابه و نزدیک به هم بودند, تنها تفاوتشان این بود که در استاندارد مربوط به لباس کارگران مشغول به کار بخش عمومی, در پس زمینه لباس  از ماده فلوروسنت کمتری استفاده می‌شد.

استاندارد ANSI/ISEA 107-2015  لباس کارهای شبرنگ (دید در شب) را در انواع مختلفی وجود دارد.

انتخاب نوع لباس کار مورد استفاده, تابع شرایط موجود در محیط کار است.  کلاس‌های عملکردی مختلف لباس کار , ارائه دهنده طیفی از  گزینه‌های طراحی هستند که میبایست با سطح ریسک کاری که  توسط کارگران انجام می‌شود و همچنین نیازهای تصویری (از نظر ظاهری لباس کار) مطابقت داشته باشند.